CO2-Prestatieladder: Handboek 4.0 gepubliceerd!

Datum: 15-01-2025

Op 14 januari 2025 heeft SKAO de nieuwe versie van de CO2 prestatieladder gepubliceerd: ‘Handboek CO2 prestatieladder versie 4.0’ (kortweg ‘Handboek 4.0’). Om de huidige CO2 Bewust-certificering te behouden moet een gecertificeerde organisatie haar managementsysteem gaan aanpassen aan het nieuwe handboek. Met deze nieuwsbrief willen we onze klanten en partners meenemen in de omschakeling naar deze volgende versie.

De integrale teksten en overgangsregeling (ook t.a.v. aanbestedingen) zijn hier te vinden:Nieuw handboek CO2-Prestatieladder v. 4.0’

SKAO organiseert zelf op 6 maart webinars voor gecertificeerde en/of geïnteresseerde organisaties. Hier behandelen ze vragen als: Wat betekent dat voor u? Wat is de opzet van deze nieuwe norm? Hoe verhouden de niveaus van versie 3.1 zich tot de treden van versie 4.0? Wat is de relatie tussen CSRD, SBTi en de CO2-Prestatieladder? Wat gebeurt er met aanbestedingen nu er een nieuwe norm verschijnt? Schrijf je bij interesse vooral in!

Invoering handboek 4.0

SKAO heeft op 14 januari 2025 het nieuwe handboek gepubliceerd. De definitieve overgangstermijn van versie 3.1 naar versie 4.0 is uiteindelijk vastgesteld op 36 maanden.

Alle certificerende instellingen dienen nu eerst hun accreditatie voor certificatie tegen het CO2 Prestatieladder Handboek 4.0 te verkrijgen, daarna geldt:

  • Na positieve beoordeling kunnen op zijn vroegst vanaf 14 juli 2025 certificaten worden afgegeven op het nieuwe handboek (versie 4.0);
  • Tussen 14 juli 2025 en 13 januari 2027 is er een keuze in certificatie tegen versie 3.1 of certificatie tegen versie 4.0;
  • Vanaf 14 januari 2027 zal moeten worden overgestapt op handboek 4.0 om geldigheid per 14 januari 2028 zeker te stellen en een extra bezoek te voorkomen.
  • Per 14 januari 2028 vervallen alle certificaten afgegeven onder versie 3.1, vanaf dat moment zijn alleen certificaten afgegeven op versie 4.0 van het handboek nog geldig

Overgangsbeoordeling bij onze klanten
De gevolgen voor de overgangsbeoordeling door Certificerende Instanties (CI’s, zoals EBN Certification) en voor de organisaties (onze klanten) zien er als volgt uit:

  • Er is sprake van een nieuwe versie van het handboek en ook een nieuwe versie van de auditdagentabel. Iedere gecertificeerde organisatie zal zijn overstapmoment moeten gaan bepalen en dan zal een wijziging en herberekening van de bestaande certificatieovereenkomst volgen.
  • Voor huidig niveau 3 en toekomstig trede 1 organisaties zal de overgang kunnen plaats vinden tijdens een hercertificatie maar ook tijdens een periodieke ladderbeoordeling.
  • Voor huidig niveau 5 en toekomstig trede 2 en 3 organisaties zal een initieel onderzoek plaats moeten vinden.

De specifieke gevolgen bespreekt ons sales-team graag met u.

Wijzigingen handboek 4.0

Hierbij een beknopt overzicht van de grotere wijzigingen van versie 3.1 naar versie 4.0:

1. Opbouw handboek

Het nieuwe handboek zal gaan bestaan uit twee delen:

  • Deel 1, invulling hoofdstukken vergelijkbaar met bijv. ISO 9001, ISO 14001
  • Deel 2, volledig nieuwe en herziene ladderbeoordeling

Deel 1, Harmonised Structure (HS)
Harmonised Structure is de basis voor (bijna) alle ISO normen, met als bekendste voorbeelden ISO 9001 en ISO 14001. Het staat voor een gelijke opbouw van de hoofdstukken, waarbij hoofdstuk 0 tot en met 3 inleidend zijn en hoofdstuk 4 tot en met 10 feitelijke normeisen bevatten.

Voor handboek 4.0 gaat specifiek gelden:

  • Hoofdstuk 4-6 gaat met name over eisen rondom het aansturen en inrichten van de organisatie
  • Hoofdstuk 7 gaat over eisen op het gebied van ondersteuning, waaronder middelen in de organisatie
  • Hoofdstuk 8 verwijst naar deel 2 uit het handboek, de feitelijke ladderbeoordeling.
  • Hoofdstuk 9 en 10 bevatten eisen op het gebied van o.a. interne audit, directie beoordeling en continue verbetering.

Met deze nieuwe hoofdstukindeling en aansluiting op de bestaande ISO 9001 en ISO 14001 normen zou het makkelijker moeten gaan worden om het handboek CO2 prestatieladder met meerdere andere normen in één geïntegreerd managementsysteem op te nemen.

Deel 2, Ladderbeoordeling (deel 2, invulling hoofdstuk 8)

Nieuwe trede indeling

SKAO heeft er bij het handboek 4.0 voor gekozen om een compleet nieuwe niveau/trede-indeling toe te gaan passen. Belangrijkste verschillen:

  • Huidig niveau 3 is in versie 4.0 trede 1 geworden
  • Huidig niveau 5 is in versie 4.0 trede 2 geworden
  • Er is een volledig nieuwe trede 3
  • Er komt in de toekomst nog een volledig nieuwe trede 4

Het voordeel hiervan is dat het aantal te beantwoorden vragen is verminderd (doch niet de eisen waaraan moet worden voldaan).
De invalshoeken (A, B, C en D) blijven bestaan en ook het gewogen oordeel blijft bestaan (puntenscore).

Aanbestedingen en gunningvoordeel
De term gunningvoordeel vervalt en wordt ‘Prestatieladderprojecten’. De beoordeling blijft ongewijzigd, als CO2 prestatieladder certificering een rol speelt is er sprake van een ‘Prestatieladder project’ en moeten de relevante eisen worden ingevuld.SKAO heeft een aanbeveling uitgegeven voor aanbesteders hoe om te gaan met de overgang van handboek 3.1 naar 4.0. Deze is te vinden op de website van SKAO.

2. Bepaling grootte van de organisatie
In de huidige versie van het handboek CO2-Prestatieladder worden organisaties ingedeeld naar een groottecategorie en maakt op basis van de CO2-uitstoot onderscheid tussen kleine, middelgrote en grote organisaties (K/M/G). In het nieuwe handboek is één op één de CSRD gevolgd en zijn er 2 groottecategorieën over. Er is sprake zijn van een grote (G) organisatie als aan twee van de volgende voorwaarden wordt voldaan:

  • de omzet is hoger dan €50 miljoen per jaar
  • een balanstotaal van meer dan €25 miljoen
  • meer dan 250 medewerkers (gemiddeld over een jaar)

Indien een organisatie niet aan twee van deze criteria voldoet is sprake van een kleine (K) organisatie. De huidige methodiek op basis van CO2 uitstoot is hierbij dus niet meer het criterium.

3. Auditdagen / tijdsbesteding
Ten aanzien van de te berekenen en besteden auditdagen zal SKAO voor de nieuwe versie 4.0 een nieuwe versie van de zogenaamde auditdagentabel publiceren. Voor het bepalen van de tijdsbesteding geldt primair de grootte van de organisatie en de gewenste trede. Daarnaast kunnen aanvullende criteria bepalen of deze tijdsbesteding verder moet worden bijgesteld.

Grootste wijziging is er voor bedrijven die nu ‘niveau 5, middelgroot’ zijn en door de CSRD beoordeling een ‘trede 2, grote’ organisatie worden. Hier stijgt de tijdsbesteding omdat deze organisaties beduidend meer eisen moeten invullen dan voorheen. (Volgens de SKAO gaat het daarbij om ca. 80 organisaties in Nederland.)

Wilt u weten wat de gevolgen zijn voor uw organisatie neem dan contact met ons op!

4. Ontwikkelingen in de eisen ladderbeoordeling
Een aantal inhoudelijke ontwikkelingen in de nieuwe ladderbeoordeling zijn hier gegeven, gedetailleerde en definitieve informatie beschikbaar in handboek 4.0.

  • Voor alle niveaus moet worden gekeken naar de scope 3 emissies van de organisatie. Dit geldt ook voor het nieuwe niveau 1 (voorheen niveau 3). De mate waarin is afhankelijk van het gewenste niveau van certificering.
  • Verplicht aandacht voor broeikasgassen niet zijnde CO2. Omzetten van deze broeikasgassen naar CO2-equivalenten
  • Verplicht aandacht voor Overige Beïnvloedbare Emissies (OBE) (niveau 2 en hoger);
  • Ketenanalyse (niveau 2 en hoger): Deze mag ook op de scope 1 en scope 2 emissies worden gedaan. De ketenanalyse(s) moeten 50% van de totale uitstoot omvatten (dus scope 1, scope 2 en scope 3 emissies). Het aantal ketenanalyses is daarmee relatief en niet meer absoluut, dit kan dus per organisatie sterk verschillen.
  • PID (Project Informatie Dossier) is verplicht met meer/aanvullende gegevens (transparantie).

Extra informatie via SKAO

SKAO publiceert geregeld zelf ook meer informatie en heeft reeds meerdere artikelen gepubliceerd op het gebied van handboek 4.0. Mocht u deze informatie gemist hebben, zie hieronder de links naar de verschillende artikelen:

Oudere berichten:

Mocht u naar aanleiding van deze wijzigingen nog specifieke vragen hebben, neem uiteraard altijd contact met ons op! Michel van Ipenburg is binnen EBN Certification schema-coördinator CO2 Prestatieladder. EBN Certification gaat later dit jaar via EBN Academy trainingen verzorgen op Handboek 4.0. Hou hier bij interesse onze communicatie in de gaten.

Wij staan graag voor u klaar

  • Op deze website is ons Privacybeleid van toepassing. | Beveiligd met reCAPTCHA. De Voorwaarden en Privacy Policy van Google zijn van toepassing.
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Bel ons gerust

078 200 3400

Onze mensen